www.fizjoterapiapo.fora.pl

eVe

METODA VOJTY

Sprawność psychomotoryczna człowieka zależy od wielu czynników związanych m. in.: ze stanem psychicznym, sprawnością narządów wewnętrznych itd. Zasadniczy fundament jednak dla osiągania doskonałości psychoruchowej stanowi skomplikowany proces koordynacji nerwowo-mięśniowej, a głównie jakość napięcia mięśni i jego rozkład na ciele człowieka.
Omawiana sprawność jest wynikiem dynamicznego dojrzewania układu nerwowego we wczesnym oraz rozwój jego możliwości w późniejszym okresie życia. Te zmiany w układzie nerwowym warunkują osiąganie sprawności ruchowej, głównie w zakresie umiejętnego przeciwdziałania sile grawitacji oraz "ruchu do przodu" umożliwiającego realizowanie własnych celów i zdobywania wrażeń zmysłowych. Te dwie sfery, ruchu i poznania warunkują pełen rozwój człowieka.
W latach pięćdziesiątych XX wieku Vaclaw Vojta - czeski neurolog rozpoczyna prowadzić obserwacje dotyczące rozwoju sprawności psychoruchowej i występujących zaburzeń tego rozwoju. Vaclaw Vojta w badaniach podkreśla znaczenie plastyczności układu nerwowego, jego zdolności kompensacyjnych występujących w przebiegu całego życia osobniczego. Prace autora dotyczą rozpoznawania zagrożeń w rozwoju psychomotorycznym oraz możliwości i form terapii występujących nieprawidłowości.
W zakresie diagnostyki Vaclaw Vojta podkreślając znaczenie sprawności psychomotorycznej jako funkcji prawidłowej struktury i sprawności układu nerwowego stworzył precyzyjny system obserwacji pacjenta.

Badanie składa się z ilościowej i jakościowej oceny:
a) zachowań podczas 7 reakcji, zmiany ułożenia ciała w przestrzeni stosowanych głównie u dzieci do 1 roku życia,
b) motoryki spontanicznej,
c) wybranych odruchów pierwotnych. Te obserwacje umożliwiają ocenę dysfunkcji nazwanej przez autora zaburzeniami centralnej koordynacji z uwzględnieniem jej stopnia jak i charakteru.

W przypadku wykrytych zaburzeń Vaclaw Vojta proponuje jako terapię prioprioceptywną stymulację globalnych wzorców ruchowych. Autor przedstawia, że w dwóch kompleksach ruchowych: odruchowego obrotu i pełzania, zawierają się wszystkie elementy prawidłowego rozwoju postawy i motoryki ciała, to znaczy m. in.: prawidłowe ustawienie łopatek i obręczy barkowej, prawidłowe ustawienie miednicy, centrowanie stawów osiowych, prawidłowe ustawienie kręgosłupa. Wymienione elementy odgrywają zasadnicze znaczenie dla prawidłowego kształtowania i obciążania stawów, a więc stanowią istotny czynnik terapii również w dysfunkcjach układu więzadłowo-kostno-stawowego. Terapia jest mobilizacją układu nerwowego, w odpowiedzi dochodzi torowania prawidłowego ruchu, w którym ruchy kończyn poprzedzane są ruchami i stabilizacją tułowia. W terapii pojawiają się reakcje wegetatywne tak ważne i potrzebne u pacjentów z obniżoną sprawnością ruchową.
Terapia wg Vojty ogólnie przedstawiając powinna być stosowana w zaburzeniach centralnej koordynacji i związanych z tym stanach dysfunkcji psychoruchowych tj.: od ciężkich postaci jakimi są mózgowe porażenia dziecięce, uszkodzenia rdzenia różnej etiologii, uszkodzenia nerwów obwodowych do zaburzeń płynności i koordynacji ruchu. Terapia wg Vojty stanowi również ważną formę leczenia usprawniającego w przypadku wtórnych zaburzeń centralnej koordynacji w układzie więzadłowo-kostno-stawowym.
Pozytywna analiza metody Vojty obecna w literaturze fachowej pozwala przedstawić następujące wnioski o tej metodzie:
1) Precyzyjny, łatwy i tani system oceny zaburzeń sprawności psychoruchowej.
2) Skuteczny system terapii stanowiący jedną z głównych metod współczesnej koncepcji neurofizjologicznej rehabilitacji.

++++++++++++++++++++++++++

Do oceny automatycznej kontroli ciata przy zmianie pozycji niemowlęcia w przestrzeni Vojta wybrał sześć reakcji opisanych przez różnych autorów i zmodyfikował je, a siódmą opracował sam. Są to reakcje:
1. Reakcja pociągania - trakcja według Prechtla w modyfikacji Vojty.
2. Reakcja LandaiTa.
3. Reakcja zawieszenia pachowego.
4. Reakcja wychylenia bocznego według Vojty
5. Reakcja zawieszenia poziomego według Collis w modyfikacji Vojty.
6. Reakcja zawieszenia pionowego według Peiper-Isbert.
7. Reakcja zawieszenia pionowego według Collis w modyfikacji Yojty.

Pączek

Żeby nie było ze rzuciłem hasło: "Zbieram chętnych do notat. PEDIATRII -zjednoczmy się!!!! Smile

" i nic od siebie nie dorzuciłem. Trochę zmodyfikowałem wrzutę od eVe i dodałem, tak mi się wydaje co jeszcze powinno się tu znaleźć.

METODA VOJTY

Vaclaw Vojta -czeski neurolog rozpoczyna prowadzić obserwacje dotyczące rozwoju sprawności psychoruchowej i występujących zaburzeń tego rozwoju. V. Vojta w badaniach podkreśla znaczenie plastyczności układu nerwowego, jego zdolności kompensacyjnych występujących w przebiegu całego życia osobniczego. Prace autora dotyczą rozpoznawania zagrożeń w rozwoju psychomotorycznym oraz możliwości i form terapii występujących nieprawidłowości.
W zakresie diagnostyki Vojta podkreślając znaczenie sprawności psychomotorycznej jako funkcji prawidłowej struktury i sprawności układu nerwowego stworzył precyzyjny system obserwacji pacjenta.
Badanie składa się z ilościowej i jakościowej oceny:
a) motoryki spontanicznej,
b) zachowań podczas 7 reakcji, zmiany ułożenia ciała w przestrzeni stosowanych głównie u dzieci do 1 roku życia,
c) wybranych odruchów pierwotnych.
Te obserwacje umożliwiają ocenę dysfunkcji nazwanej przez autora zaburzeniami centralnej koordynacji z uwzględnieniem jej stopnia jak i charakteru.
W przypadku wykrytych zaburzeń V.Vojta proponuje jako terapię prioprioceptywną stymulację globalnych wzorców ruchowych. Autor przedstawia, że w dwóch kompleksach ruchowych: odruchowego obrotu i pełzania, zawierają się wszystkie elementy prawidłowego rozwoju postawy i motoryki ciała, to znaczy m. in.: prawidłowe ustawienie łopatek i obręczy barkowej, prawidłowe ustawienie miednicy, centrowanie stawów osiowych, prawidłowe ustawienie kręgosłupa. Wymienione elementy odgrywają zasadnicze znaczenie dla prawidłowego kształtowania i obciążania stawów, a więc stanowią istotny czynnik terapii również w dysfunkcjach układu więzadłowo-kostno-stawowego. Terapia jest mobilizacją układu nerwowego, w odpowiedzi dochodzi torowania prawidłowego ruchu, w którym ruchy kończyn poprzedzane są ruchami i stabilizacją tułowia.
Terapia wg Vojty ogólnie przedstawiając powinna być stosowana w zaburzeniach centralnej koordynacji i związanych z tym stanach dysfunkcji psychoruchowych tj.: od ciężkich postaci jakimi są mózgowe porażenia dziecięce, uszkodzenia rdzenia różnej etiologii, uszkodzenia nerwów obwodowych do zaburzeń płynności i koordynacji ruchu.
Pozytywna analiza metody Vojty obecna w literaturze fachowej pozwala przedstawić następujące wnioski o tej metodzie:
1) Precyzyjny, łatwy i tani system oceny zaburzeń sprawności psychoruchowej.
2) Skuteczny system terapii stanowiący jedną z głównych metod współczesnej koncepcji neurofizjologicznej rehabilitacji.
Ocena motoryki spontanicznej:
Oceniamy dziecko rozebrane, wypoczęte, najedzone ale nie przejedzone. Na plecach i na brzuchu w ciepłym pomieszczeniu. *Napięcie mm. prostujących grzbiet jest większe do napięcia mm brzucha. *chętnie leży na obu policzkach *przemieszcza się po podłożu dotykając brodą *hiperlordoza szyjna, kifoza piersiowa, barki w protrakcji, miednica podniesiona do góry, hiperlordoza lędźwiowa. *nie ma izolowanych ruchów głowy. *płaszczyzna podparcia to powierzchnia od policzka do pępka i na kolanach –żadnej funkcji podparcia. *Kkg: silnie wyważone napięcie, kciuk schowany w pięść. Przywiedzione do tułowia i zgięte, wew. rotacja barku a s. nadgarstkowy w ulnaryzacji. *Kkd: zgięcie ud ok. 90° w odwiedzeniu * fiksowanie wzroku na b. krótki czas.
[Opóźnienie: nie potrafi unieść jednocześnie kkg i kkd ponieważ traci równowagę. Ma moropodobne ruchy, pedałowanie, kk poruszają się po podłożu i zabezpieczeniem drugą kończyną i kkd.]
Reakcje złożeniowe:
Kompleks reakcji a nie odruchów. Oceniają automatyczne sterowanie ułożeń ciała w przestrzeni. Na ich podstawie możemy określić wiek rozwojowy dziecka. Zawsze określamy cały kompleks reakcji.
1. Reakcja pociągania -trakcja według Prechtla w modyfikacji Vojty.
2. Reakcja wg Landau.
3. Reakcja zawieszenia pachowego.
4. Reakcja wychylenia bocznego według Vojty
5. Reakcja zawieszenia poziomego według Collis w modyfikacji Vojty.
6. Reakcja zawieszenia pionowego według Peiper-Isbert.
7. Reakcja zawieszenia pionowego według Collis w modyfikacji Vojty.
WZORZEC PRAWIDŁOWY:
~ próba trakcyjna, do 45°
~ reakcje Landou:
I do 7tyg, wszystko wisi, brak reakcji autograwitacyjnych w wyproście
II 7tydz- 6m-cy, większa synetria zgięciowa rąk
III po 6m-cu, wyprost tułowia, głowy, nóg
~ zawieszenie pachowe- w powietrzu, za pośladki w pionie, również podzielone na okresy rozwojowe. Od 8m-ca gotowość do stania
~ wychylenia boczne Vojty
~ poziome zawieszenie- dźwiga się dziecko za obręcz barkową i biodrową
~ z leżenia na plecach, obejmuje się za oba s. biodrowe i podnosimy do góry głową w dół
~ za jedną obręcz biodrową, obserwujemy kd nie trzymaną
PATOLOGIA:
1-3 nieprawidłowa- lekkie zaburzenia koordynacji nerwowej
4-5 nieprawidłowa- lekkie ZCKN
6-7 nieprawidłowa- średnio ciężkie ZCKN
Wszystkie nieprawidłowe- ciężkie ZCKN
Odruchy prymitywne:
+ Skórne:
-chwytny dłoni –nie dotykamy grzbietu dłoni i nie badamy w czasie chwytania przez dziecko (zanika 6m.ż.)
-chwytny stóp –nie dotykamy grzbietu stóp, uciskamy u podstawy palców od strony podeszwowej przy zgiętych s. biodrowych i kolanowych (zanika ostatni kwartał 1r.ż.)
-Galanta –pocieramy przedmiotem w linii przykręgosłupowej w uniesieniu na ręce, skrócenie po stronie drażnionej (zanika po 3m.ż.)
+ Wyprostne:
-nadłonowy –do 3m.ż. zgięcie stóp później wyprost kkd z rozstawieniem palców
-skrzyżowany wyprost –kd zgięta w s. biodr. i kolan. docisk na staw biodrowy, następuje wyprost wolnej kd, zgięcie podeszwowe stopy i rozstawienie palców (zanika po 3m.ż.)
-piętowy –ucisk w pięte, zgiecie w s. kolan. i biodro
-prymitywnego wyprostu kkd i automatyzm chodu –jak przy unoszeniu pachowym, obciążamy od strony pięty. Patologia sztywny wyprost i brak chodu (zanika do 3m.ż.)
+ Ustno- twarzowe
-Babkina –ucisk na środkową część dłoni, rybie otwarcie ust
-ssania –wkładamy kciuk do ust dziecka (zanika po 3m.ż.)
-szukania –zwrot twarzy i ust w stronę bodźca (zanik 6m.ż)
+ Akustyczno twarzowe –odruchowy ruch powiek pod wpływem głosu, dźwięku (zanik po 3m.ż.)
+ Optyczno twarzowe –ruch powiek po zbliżeniu dłoni należy wyeliminować odruch rogówkowy wiatrem.

Dzięki za dobrą robotę i współpracę: eVe i wieskoz - ludzie powinni dziękować że mają z czego zrobić ściągi Wink